Landen in Cuba is als het maken van een timewarp maar dan tig jaar terug in de tijd. De Amerikaanse Pontiacs, Chevrolets
en Lada’s bepalen het straatbeeld van zo goed als elke Cubaanse stad. In dat straatbeeld vind je, naast de typische auto’s, barretjes op elke hoek van de straat waar de rumba, salsa of son uit de
speakers komt. Een glas pure Cubaanse rum is goedkoper dan een blikje fris en elke man met een beetje een respectabele leeftijd heeft een sigaar in één van zijn mondhoeken hangen. En dit alles in
een land dat nog steeds zo goed als afgesloten is van de buitenwereld; internet is er niet en je gaat van ‘casa particulares’ naar ‘casa particulares’ die de Cubanen met alle liefde (en een beetje
commissie) voor je regelen. Cuba; expect the unexpected!Kleurrijk Havana
CHAOS! Dat is het enige woord dat we er
voor over hebben bij aankomst op de luchthaven van Havana. Eerst staan we bijna 45 minuten op de landingsbaan te wachten tot het vliegtuig aan de slurf gezet wordt, daarna moeten we een uur wachten
op onze bagage en vervolgens nog een uur in de rij om onze Euro’s om te wisselen voor Cubaanse ‘Cuc-jes’. Ondertussen passeren tig nieuwe televisies en andere geïmporteerde elektronica uit de V.S.
ons. Op dit moment heeft Cuba nog een soort van handelsverdrag met de V.S. waardoor de Cubanen redelijk goedkoop hun producten kunnen invoeren en dat gebeurt dan ook massaal. Na geld gewisseld te
hebben pakken we een taxi naar Casa Verde.In
Cuba zijn er amper hostels en daarom slaap je in zogenaamde ‘casa particulares’; een kamer bij een familie thuis, vergelijkbaar met de guesthouses elders ter wereld. ’s Nachts om half 1 bellen we
aan bij The Greenhouse alleen blijken wij daar geen reservering te hebben! Na een sms’je gestuurd te hebben blijkt dat we bij het verkeerde Greenhouse staan (wie geeft haar huis dan ook dezelfde
naam?!). Met bepakking naar de hoofdweg gelopen en daar een oude Amerikaanse bak aangehouden die ons wel naar het juiste adres wilde brengen. Een prima en mooie casa alleen had die maar plaats voor
twee in plaats van drie nachten.En hoe gaat
dat dan in Cuba? Via via weten zij dan altijd wel iets anders voor je te regelen. Zo kwamen we de laatste nacht in Havana in de casa van Olympisch kampioen Dayron Robles op de 110 meter horden in
Beijing terecht! Reizen in Cuba betekent nog meer dan in andere landen ‘live and let go’ want de mensen hier regelen elke keer jouw volgende verblijf. Van Havana tot Viñales en via Trinidad weer
terug, overal lijken zij vrienden of familie te hebben die ons graag willen helpen.In Havana lopen we in twee dagen door de drie belangrijkste wijken
Vedado, Centro Havana en Havana Vieja met de laatste als favoriet. Al pratend en lachend met de Cubanen die gewoon spontaan een praatje met je willen maken lopen we langs de highlights van de stad.
Als je aan Havana denkt dan denk je aan de grote oude Amerikaanse bakken, sigaren maar vooral veel salsa muziek. Op elke straathoek een artiest, op elke andere straathoek een dansende Cubaan. Van
jong tot oud, rijk of arm en dik of dun.Een
aantal keren hebben we ons ook laten vervoeren in één van die typische auto’s en het lijkt net even alsof we in een Grease look-a-like film uit de jaren ’70 terecht zijn gekomen. Op Plaza Vieja,
midden in de stad laten we het dagelijks leven aan ons voorbij trekken met een Cristal biertje en een Cuba Libre in de hand.Sigaren, rum en rocking chairs in Viñales
Wanneer je een sigaar kauwende boer op zijn paard voorbij ziet galopperen en een ouder echtpaar vreedzaam in
hun sillon (schommelstoel) op een veranda ziet zitten dan weet je dat je maar een paar kilometer verwijderd bent van het schattige dorpje Viñales in het westen van Cuba. Gelegen in een
prachtige vallei hebben we drie dagen in het dorpje doorgebracht waar werkelijk op elke veranda een aantal schommelstoelen rustig meedeinen op de wind.In Viñales lopen we één dag samen met een local door de Valle de
Silencio (niet dat die zo heel stil was met de hordes toeristen die op dit moment Cuba bevolken). In deze vallei bezoeken we achtereenvolgens een tabak-, koffie- en rum plantage. Bij de
tabaksplantage krijgen we uitleg over hoe tabak verbouwd en geoogst wordt en hoe hier uiteindelijk de oh zo bekende sigaren gemaakt worden. Natuurlijk moeten die sigaren, met naar eigen zeggen van
de ‘guajiro’ (tabakboer) ‘de beste ter wereld’, geproefd worden. En zo voelt Gijs zich echt even Don Corleone op het platteland van Viñales.Na een shot rum (de bekende Havana Club rum koop je hier in de barretjes
voor omgerekend €1,00 en een Mojito blijft steken op een prijs van €2,50) wandelen we door naar een uitkijkpunt over de vallei en een meertje waar Gijs nog een duik neemt voordat we stoffig en al
neerploffen bij één van de gezellige barretjes in Viñales.De volgende dag huren we twee fietsen en verkennen we de omgeving van
Viñales met haar plantages en grotten. Het is in Nederland dan wel hartje winter, hier vallen de mussen door de hitte van het dak. Vandaar ook dat we rond een uur of 3 op de veranda in de
schommelstoel van onze eigen casa particulares bij een ouder echtpaar neerploffen en de wereld aan ons voorbij laten trekken. Als het zo over 40 jaar in Nederland ook kan dan tekenen we daarvoor
hebben we besloten.Koloniaal Trinidad
In één volle dag van het westen van Cuba, Viñales, naar het
centraal-zuidelijke deel, de koloniale stad Trinidad. Een collectivo zou ons in iets meer dan 6 uur van A naar B brengen. Alleen kwam daar halverwege net voor Havana plek C tussen toen het hele
busje (lees: gammel busje) overgeladen werd naar een nog gammeler busje waar in totaal 18 mensen in pasten. Nou ja, pasten.. Eigenlijk paste het voor Nederlandse begrippen niet
maar voor Cubaanse begrippen ging het prima. En die 6 uur.. Die werden er 9… Toch goed en wel in Trinidad geraakt waar we weer in een casa bij een familie thuis sliepen.Trinidad is te vergelijken met Antigua in Guatemala en zelfs een beetje
met Cuzco in Peru. Ongeplaveide straten, veel koloniale huizen en wederom schalt uit elk huis de muziek je tegemoet. Trinidad staat ook bekend om het gegeven dat er heel veel live muziek gemaakt
wordt op straat en om die reden voelde Trinidad meteen als de beste keuze van Cuba.Drie dagen spenderen we hier en ook hier vieren we weer een memorabele
Oud en Nieuw. Wanneer we op oudejaarsdag aan de ontbijttafel op het dakterras zitten horen we een varken oorverdovend krijsen. Even later is het stil en als we naar beneden kijken zien we dat het
varken bijna voor onze neus geslacht wordt. Dit blijkt in Cuba een ritueel te zijn op de laatste dag van het jaar. Al lopend door het kleine stadje ruiken en zien we meerdere varkens aan het spit
ronddraaien terwijl de gehele familie met een biertje of glas rum in de tuin zit.De Cubanen zijn echte familiemensen en dat blijkt in alles. Ze nodigen je
elke keer bij aankomst in een casa meteen uit voor het avondeten en het ontvangst is elke keer meer dan hartelijk. Ons Oud en Nieuw vieren we samen met nog duizenden anderen op Plaza Mayor. We
betalen de entreeprijs van één hele CUC (omgerekend 1€) en wanneer we net een drankje in de hand hebben komen we Koen, een collega van Siets, met zijn schoonfamilie tegen. Samen met hen hebben we
een gezellige avond die we na 0.00 (waar gek genoeg om 00.10 op het hele plein de muziek uitgaat en het feestje ‘finito’ is) op de meest gekke plekken in Trinidad voortzetten. Zo komen we eerst
terecht bij een straatfeest om de hoek bij het plein, vervolgens bij een grot waar een discotheek in zit en sluiten we de avond af bij een ander straatfeest waarbij locals samen met toeristen
helemaal uit hun dak gaan. Een goed begin van 2017!Nieuwjaarsdag staat voor ons in het teken van een echte Nieuwjaarsduik; alleen wel in water van zo’n 25 graden in een helderblauwe zee! Na een dagje bakken en boekje lezen op het strand
mengen we ons in het feestgedruis van Trinidad. Nieuwjaarsdag wordt hier waarschijnlijk grootser gevierd dan oudejaarsdag want 1 januari is ook de dag waarop in 1959 de Revolutie ontketend werd
door Castro.Wanneer we richting onze casa
lopen worden we aangesproken door Luis op zijn kleine kruiwagen. Luis is 70 jaar lang historisch geograaf geweest en dat levert mooie gesprekken op. Daarnaast zegt hij een poëet te zijn en in nog
geen twee minuten heeft hij een gedicht voor en over ons op papier gezet.Wanneer we naar onze casa lopen denken we de kern van Cuba ineens te
pakken te hebben: de mensen zijn zo ontzettend expressief! Of het nu door middel van dans en zang is of door schilderijen (in Havana werd Siets in no time nagetekend door een jonge vrouw) en
gedichten, de Cubanen zijn echt sterren in het uiten van gevoelens. Niet de auto’s en de gebouwen maakten de meeste indruk op ons maar de Cubanen zelf…St(r)andje relaxed in Varadero
Na een taxiritje in een oude Peugeot uit 1993
waarbij we het idee hadden over de weg te vliegen in plaats van te rijden komen we tegen het begin van de middag in het stadje van de resorts aan; Varadero. Twee nachten hadden we al via onze casa
in Trinidad geboekt maar de eerste nacht nog niet. Geen probleem dachten wij, we vinden vast wel iets. Maar na 5 uur rondwandelen en door een aantal Cubanen letterlijk elke casa te laten bellen was
er werkelijk in heel Varadero nog maar één kamer over in een 4* all inclusive resort. En omdat we niet nog een keer een nacht in een slaapzakje op het strand door wilden brengen besloten we om na
het ‘Lech-verhaal’ van Bart en Daan ons eigen ‘Varadero-verhaal’ te maken.Eén nacht in een resort en daar vervolgens de andere twee dagen nog
heerlijk van profiteren. Je bent toch op een budget he?!? Die luxe was een prima afsluiting van Cuba en met zo’n fijn bandje om je arm voelden wij ons even de koning te rijk in Varadero. We konden
in ieder geval met 90% van de bezoekers van Varadero mee want resorts zijn hier eerder regel dan uitzondering. En met Varadero kwam er ook een einde aan twee weken backpacken door kleurrijk en
gastvrij Cuba.Cuba; expect the
unexpected!
Cuba, een land met een bewogen geschiedenis en voor ons een mega last minute! We zijn echt heel blij dat we de kans gehad hebben om kort na het overlijden van Castro nog
het ‘oude’ Cuba te zien. Hebben we daar nu heel veel van gemerkt? Van het regime van Castro (zowel Fidel als zijn broer Raùl) merk je zo in het straatbeeld niet zo veel. De economische positie van
de Cubanen is niet altijd even best te noemen maar daardoor hechten ze wel heel veel waarde aan hun familie.Bovenal is Cuba een ontzettend gastvrij en veilig land waarvan we wel
denken dat steeds meer toeristen hun weg zullen vinden naar dit mooie eiland. De oude Trabantjes en Lada’s zullen de komende jaren steeds meer en meer uit het straatbeeld verdwijnen en plaats gaan
maken voor de modernere auto’s, net zoals dat ook internet gemeengoed gaat worden in dit straatbeeld.In dat opzicht zijn we blij dat we redelijk halsoverkop vertrokken zijn
op de vooravond van Kerst en in het andere opzicht was het ook wel weer eens fijn dat we Kerst en Oud & Nieuw nog eens in een korte broek en met zonnebril konden vieren. Blijven we volgend jaar
dan thuis met Kerst? Wie weet… Maar eerst ‘ontzomeren’, iedereen in Nederland fysiek een gelukkig en gezond 2017 wensen en ons dan alweer snel genoeg opmaken voor een nieuw avontuur in april: de
Galapagos-eilanden!! Hasta luego!
