De laatste 2,5 week van onze trip geen Drifterstruck, wake up calls om 4 uur ’s morgens, slapen op matjes die de naam matras niet mogen hebben en geen corveediensten meer. Voor het laatste deel van onze reis zijn we weer met zijn tweeën en reizen we door Mozambique en Zuid-Afrika. Die weken staan vooral in het teken van relaxen, veel dieren bekijken, nieuwe mensen ontmoeten en alle tegenstrijdigheden ondervinden die Afrika, vooral Zuid-Afrika, rijk is.

St(r)andje relaxed
Na een erg goede stapavond met de groep laat de Driftersclub ons achter in Vilankulos en reizen zij verder. Vanaf nu reizen we weer zoals vertrouwd met zijn tweetjes door het land. In Vilankulos zetten we de chill-modus aan en doen we niet zo heel veel. We hebben een erg mooi hostel aan het strand en we relaxen aan het zwembad. Eén dag maken we een boottocht naar de Bazaruto Archipel; een groep bounty-eilanden waar we de duinen oplopen, snorkelen, verse barracuda eten en ons bijna alleen op de wereld wanen. Het is ook in Vilankulos waar we door de kokkin van het hostel uitgenodigd worden om bij haar thuis te komen eten. Natuurlijk gaan we op dit aanbod in en zo lopen we over verlaten zandweggetjes in de schemering naar haar kleine hutje waar we een gigantisch bord met garnalen en krab voorgeschoteld krijgen. We raken daar aan de praat met de locals en dat is juist één van de redenen waarom we uit de tour stapten; om dichter bij de locals te zijn en in dat opzicht zijn we in de eerste dagen al geslaagd. Vanuit Vilankulos reizen we in no time door naar Tofo, een andere strandbestemming. We slapen hier in een rieten hutje net achter de duinen en als we op de top van de duin bij het restaurant staan zien we de humpback whales in de verte hun sprongen maken en stoom uitblazen. Tofo is dé bestemming om de whalesharks en levensgrote manta rays te spotten. Die manta rays kunnen een grootte van 6 meter bereiken en Gijs wil die wel eens in levende lijve gaan zien tijdens een duik. Helaas gaat dit feestje voor ons niet door, zowel het snorkelen met de whalesharks als het duiken met de manta rays, omdat het te hard waait. Augustus staat bekend om haar windy month en dat is het duidelijk. Door deze wind heeft Gijs slechts 2 duiken kunnen maken en ging Siets mee op de boot om gratis zeeziek te worden van de golven die een hoogte bereikten van zo’n drie tot vier meter. Duidelijk geen zeebenen deze keer. Dan toch nog maar een keer terug naar Mozambique…

Die wildtuin van Suid-Afrika
De dag nadat we voor de tweede keer in Zuid-Afrika aangekomen zijn huren we een klein autootje en rijden we naar Blyde River Canyon. Een uitgestrekt gebied met mooie rotsformaties, uitzichten en leuke landweggetjes. Van een eenbaansweg maken de Zuid-Afrikaners met gemak een tweebaansweg maar dan wel in de positieve zin van het woord; met respect voor elkaar in het verkeer en elke keer een knipperlichtje of een handzwaai als we een auto inhalen. Met de Zuid-Afrikaanse 3FM op de achtergrond toeren we die dag zo’n 150 kilometer. De echte reden waarvoor we een auto gehuurd hebben is dat we drie dagen rond gaan rijden door het Kruger Nationaal Park. De grootste en meest toegankelijke wildtuin *zoals de Zuid-Afrikaners het noemen* waar je grote kans hebt om de Big Five te spotten. Het park bestaat uit deels geasfalteerde en voor een groot deel uit onverharde wegen. Om en om rijden we die wegen op en af en het is op één van die onverharde wegen dat er ineens een neushoorn voor onze auto voorbij schiet. WAUW!! Nummer 4 van de bingo: de neushoorn, CHECK! Wat een gigantische beesten! De neushoorn behoort tot één van de bedreigde diersoorten en dat komt hier niet door het ecosysteem maar door de stroperij van de mensen. We hebben de afgelopen weken al een aantal keren gruwelijke foto’s van afgeslachte neushoorns in de krant zien staan en je kunt het je gewoon niet voorstellen als je ze zo ziet. Naast de reusachtige neushoorn zien we op de eerste dag dat we in het Kruger zijn ook de andere van de Big Five die we nog misten: de leeuw! Big Five COMPLETED! En niet één: nee, er liggen er 12 (!) op de oever van de rivier en het lijkt wel of ze daar gewoon liggen te poseren voor ons. Onze dag is al helemaal geslaagd! Tijdens de uren die we door het park rijden zien we ook de bijna normaal geworden dieren voorbij komen zoals de impala’s, kudu’s, bushbokken, zebra’s, krokodillen, giraffen, olifanten en de buffels. Het geeft gewoon een kick om met je kleine Fordje door het park te rijden *vaak helemaal alleen* en te weten dat een olifant die met gemak omduwt. De nachten slapen we ook in het park, de eerste nacht in luxe, de tweede weer wat basic. Je moet zorgen dat je voor zes uur ’s avonds bij de gate van het kamp bent want dan gaan de poorten op slot en krijg je een flinke boete wanneer je te laat bent. De volgende dag zijn we net aan het rijden als we rechts van ons een giraf weg zien rennen. Meteen daarachteraan komen drie leeuwinnen. We zien dat de giraf zijn lange benen onder zijn kont uit rent om de leeuwen voor te blijven die duidelijk jacht op hem maken. Schitterend om de natuur zo aan het werk te zien. Deze tweede dag tikken we de hele Big Five nog een keer aan als we na de neushoorn en de leeuw ook de olifant, buffel en zelfs het luipaard nog een keer zien. Daarnaast zien we een dode impala hoog in de boom hangen en missen we de tweede luipaard op een haar. Wel zien we dus zijn pas gevangen prooi levenloos in een boom hangen. Het Krugerpark is een echte aanrader voor iedereen die naar Zuid-Afrika gaat maar het is wel een stuk toeristischer dan South Luangwa in Zambia. Een gamedrive maken zoals we die in Zambia gedaan hebben voldoet hier niet echt omdat je al een grote kans hebt de beesten te zien. Wij zijn in ieder geval blij dat we beide parken bezocht hebben en kunnen zeggen dat de natuur in Afrika echt geweldig is. Artis is er absoluut niets bij…

Apartheid, Nelson Mandela en SOWETO
Aangekomen in Johannesburg, ook wel Joburg of Jozi genoemd, is het even schakelen; het is een stad die niet als al te veilig te boek staat maar als je de nodige maatregelen neemt dan is er niet veel aan de hand. Elke keer als je de straat op gaat gewoon een taxi nemen en niet in het donker gaan wandelen dan komt het helemaal goed. We laten ons in een veilige wijk van Joburg afzetten en zitten voor de laatste dagen weer in een prima hostel, inclusief zwembad en zelfs sauna. Deze dagen zullen in het teken staan van de geschiedenis van Zuid-Afrika met al haar grilligheden en zullen we veel cultuur opsnuiven. We beginnen met een bezoek aan het Apartheid museum met een expositie van Nelson Mandela. Op 5 augustus was het namelijk precies 51 jaar geleden dat hij gevangen genomen werd. Wanneer we bij het museum aankomen laat de boodschap bij binnenkomst niets te raden over: ‘Apartheid is exactly where it belongs – in a museum’. Het basisprincipe van de apartheid was eenvoudig; segregeer alles! Oftewel: scheidt blank van zwart en houdt ze gescheiden. Het toegangskaartje is ook al zo typerend en je voelt je meteen ingedeeld in een bepaalde klasse. Dat is wat het hele museum ons ook leert; de weg naar, tijdens en na de apartheid. Je krijgt echt een beetje een idee hoe de mensen geleefd hebben ten tijde van de apartheid. Het museum geeft heel veel informatie over het hoe en waarom Zuid-Afrika is zoals het nu is. Voor ons een geluk dat Madiba *de koosnaam van Nelson Mandela* dit jaar 95 is geworden waardoor er een extra expositie aan hem gewijd is. Voor ons was dit misschien nog wel het meest indrukwekkende van het hele museum. Zijn karakter van volharding, moed, integriteit en de hoop op een Zuid-Afrika waarin zowel blank als zwart, Zulu’s als Afrikaners en Europeanen vreedzaam naast elkaar leven. De prijs die hij hiervoor betaalde *27 jaar in gevangenschap op Robbeneiland* is hoog maar een bewuste keuze: ‘Only free men can negotiate so that’s the reason why I refuse to compromise my political beliefs in exchange for freedom’. Een man die je maar op één manier kunt benaderen en dat is met grenzeloos respect. Zuid-Afrika is er nog lang niet maar hij heeft het land in ieder geval de goede richting uitgeholpen. De wijk waar Nelson Mandela in zijn jonge jaren gewoond heeft bezoeken we de volgende dag; SOWETO, dat staat voor South West Township en is ontstaan ten tijde van de opkomst van de mijnindustrie en de apartheid. Het was dit deel van Joburg waar veel niet-blanken naar toe werden ‘verbannen’ om ze uit het centrum weg te houden maar ze nog wel dichtbij genoeg te houden om ze als werknemers te kunnen gebruiken. Inmiddels wonen er tussen de 3,5 en 4,5 miljoen mensen in Soweto en varieert dit township van heel armoedig tot behoorlijk rijk. Onze privégids van die dag woont zelf in Alexandra, een ander township aan de andere kant van Joburg, en hij weet ons op een ongelofelijk bevlogen manier het nodige over de townships te vertellen. We beginnen in het rijke gedeelte, het Beverly Hills van Soweto en in tegenstelling tot de ‘goede’ blanke wijk waar wij zitten met het hostel zijn er hier geen hekken voor de huizen te bekennen, zitten er geen tralies voor de ramen en is er ook nergens prikkeldraad te zien. Je voelt je hier serieus vele malen veiliger dan in de rijke blanke wijken met de nodige voorzorgsmaatregelen. Eric vertelt ons dat de wijk zelf erg veilig is maar de criminelen die zich in Soweto bevinden hun slag ook niet slaan in Soweto zelf maar in andere wijken. Tegenover Beverly Hills liggen de ‘hostels’; dit zijn éénkamerhutjes, ooit gebouwd voor de mannelijke mijnwerkers ten tijde van de apartheid maar nu wonen daar vooral gezinnen maar ook vind je hier de hitmen; de huurmoordenaars. Eric vertelt ons dat zij ingehuurd worden om voor veel geld mensen om te brengen; dit zijn vooral criminelen, rijken met een dubbelleven maar ook chauffeurs van minitaxi’s die weggeconcurreerd moeten worden. Na Beverly Hills en de hostels rijden we verder naar het middenklasse gedeelte van Soweto; ze noemen dit de middenklasse, ondanks dat hier net zo goed arm naast rijk woont, omdat het vierkamerwoningen zijn die goedkoop van de overheid gehuurd konden worden. Toen Mandela president werd konden de mensen de huizen overkopen voor 15.000 Rand (ongeveer €1200) en dan konden ze doen en laten met het huis wat ze wilden. Zo zie je huizen die nog steeds bestaan uit een paar blokken beton maar je ziet ook huizen die aanzienlijk groter geworden zijn. In dit middenklasse gedeelte bevindt zich ook Vilakazi Street, de enige straat ter wereld waar 2 Nobelprijswinnaars vlak bij elkaar woonden; Nelson Mandela en Desmond Tutu. We zien beide huizen op nog geen paar meter van elkaar. Vanuit Vilakazi Street is het een kleine stap naar het Hector Pieterson plein en meteen één van de meest indrukwekkende pleinen van onze trip. Op 16 juni 1976 vond hier een gigantische demonstratie plaats door leerlingen van verschillende zwarte middelbare scholen in Soweto en omstreken. Zij protesteerden tegen het Afrikaans als voertaal op school. Voorheen *op de basisschool* werd dit niet onderwezen en nu moesten ze daar wel ineens in leren lezen, praten en schrijven. De bedoeling was om een demonstratie zonder geweld en op een vredelievende manier te houden om een statement te maken naar de regering maar de politie dacht hier anders over! Zij begonnen met het gooien van stenen dat snel overging in het spuiten van traangas en later het neerschieten van onschuldige leerlingen. Hector Pieterson, een 13-jarige jongen, staat symbool voor deze opstand omdat hij één van de eerste leerlingen was die werd neergeschoten en werd gedragen door een andere medeleerling bij wie Hector in de armen stierf. In totaal zijn er tijdens en na de demonstratie 600 onschuldige leerlingen gestorven… We bezoeken het Hector Pieterson museum dat bewegende beelden, foto’s, ooggetuigenverslagen en krantenberichten laat zien van wat er rond die tijd gebeurde. Volgens onze gids is dit één van de demonstraties geweest die later geleid heeft tot de democratie van Zuid-Afrika. Na dit indrukwekkende museum gaan we door naar de Regina Mundi kerk. De kerk die voor sommigen bekend staat als de kerk van Wie is de Mol 2013 maar voor ons staat die vanaf nu ook bekend als de Soweto Government. Na de gewelddadige demonstratie van 16 juni konden de jongeren nergens openlijk vergaderen of discussiëren over de apartheid maar in zwembaden en kerken kwamen de politieagenten niet. Daarom kozen ze de Regina Mundi kerk uit als vergaderplaats. In deze kerk zie je in glas en lood de demonstratie van de leerlingen, de stervende Hector Pieterson, de vrijlating van Mandela en de democratie van Zuid-Afrika afgebeeld. We pakken nog een geweldig stukje kerkdienst, inclusief dansende Afrikanen, mee voordat we via de Orlando Towers *gigantische koeltorens die gebouwd waren om de blanken in de suburbs van stroom te voorzien. Ironisch genoeg stonden ze in Soweto* naar het echte arme gedeelte van Soweto gaan. Hier lopen we 20 minuten rond waar we een beeld krijgen hoe de armsten van Joburg wonen en leven zonder elektriciteit en stromend water. We geven een zak oude kleren aan een vrouwtje voor haar kinderen en delen ballonnen, toeters en stuiterballen uit aan de straatkinderen. Dan is het na uren rondrijden door Soweto tijd om terug te gaan naar de ‘veiligheid’ die Kensington heet, maar wel met een totaal ander beeld van Soweto dan we van tevoren hadden. We zijn er echt achter gekomen dat het beeld dat wij van Soweto hadden als arme, gevaarlijke en uitzichtloze wijk van Johannesburg totaal verkeerd is en eerder opgelegd wordt door de media dan dat wij het zelf zo ervaren hebben. Een tour door Soweto kunnen we als één van de meest indrukwekkende bezoeken aan een sloppenwijk bestempelen en bij deze een aanrader voor iedereen. Gisteravond hebben we Gijs zijn verjaardag afgesloten met een gigantische Afrikaanse braai met iedereen in het hostel en vanmiddag gaan we hoogstwaarschijnlijk nog naar het Soccer Stadium *daar waar Nederland in 2010 de WK-finale van Spanje verloor* om een wedstrijdje mee te pikken van de Kaiser Chiefs voordat we morgen in alle vroegte de reis naar Nederland gaan inzetten. Dan zitten onze vijf weken reizen door Zuidelijk Afrika er weer op en wat hebben we gigantisch veel gezien, beleefd en gelachen. Nu kan het vooruitkijken naar de vakantie van 2014 gaan beginnen. Waarnaartoe de reis zal gaan weten wij al maar we houden jullie nog even in spanning… Hakuna Matata!!

* En tot slot hebben jullie nog de foto’s van Mozambique en Zuid-Afrika van ons tegoed…